Deel 2 van de blogreeks gaat over hoe het KOMPAS© kan helpen bij de onzichtbare onderstromen in je organisatie, die van invloed zijn op het succes van een programma.
Je gaat het pas zien als je het door hebt
Het KOMPAS© blijkt elke keer een goede gids te zijn die de onzichtbare onderstromen zichtbaar maakt. Als je deze onderstromen ziet en snapt welke (positieve en/of negatieve) invloed die onderstromen op jouw programma hebben, kun je een goede beslissing nemen. Alleen het fenomeen aanpakken of de onderliggende oorzaak. Het hangt van de specifieke situatie af wat de meest verstandige strategie is. Naar ons idee zijn zowel de programmamanager, het programma als de organisatie met de meest effectieve aanpak gediend.
Wat is verschijnsel en wat is oorzaak?
Een praktijkvoorbeeld. In gesprek over het KOMPAS© blijkt dat de bestaande mandateringsregeling in de lijnorganisatie (element ‘systemen’) óf het gedrag van lijnmanagers (element ‘managementstijl’) aangewezen worden als knelpunt voor het regelen dat de programmamanager in zijn/haar programma ook (programma)budgethouder wordt. Voor alle financiële issues moet de programmamanager, eventueel via de opdrachtgever, de lijn opzoeken om tot een besluit te komen. Gevolg: vertraagde besluitvorming. Bij tempo-gestuurde programma’s een regelrechte belemmering voor daadkrachtige uitvoering! In het gesprek over deze uitkomst zijn de deelnemers extra vragen gaan stellen. Zij kwamen tot de conclusie dat in hun organisatie sprake was van angst voor verlies van invloed. Het KOMPAS© heeft hier meer helderheid gegeven in de ‘lastige’ gesprekken. Hiermee hebben alle betrokkenen meer begrip voor de nadelen van deze situatie.
Een project of programma online opstarten? Lees wat de Project Start Up online voor jou kan betekenen.
Sturen en gestuurd worden
Natuurlijk stuurt de programmamanager het programma aan, maar overschat zijn/haar invloed niet. Op veel facetten wordt het programma ‘gestuurd’ door de invloed van de (kenmerken van de) lijnorganisatie. Onbewust en onbedoeld spelen organisatie-elementen een rol. Naarmate je de grilligheden en de ’irrationele’ kenmerken van de lijnorganisatie beter begrijpt, neemt je effectiviteit als programmamanager toe. Graaf naar de oorzaken en neem dan een verstandige beslissing: soms accepteren, soms het fenomeen aanpakken en soms de oorzaak. Dat heeft uiteraard verschillende consequenties.
Tip: kijk onder de oppervlakte van het programma
Onze tip voor organisaties die succesvol willen werken met programma’s: kijk onder de oppervlakte van de organisatie door geen genoegen te nemen met de verschijnselen, maar door te vragen naar de oorzaak van die fenomenen. Daar zitten ‘energizers’ die je goed kunt gebruiken en ‘drainers’ die u zoveel mogelijk moet afwenden. Zicht op de (werking van de) onderstromen is geen garantie voor een succesvol programma, maar doet de kans daarop wel toenemen.
Indien je graag op de hoogte gehouden wilt worden van het vervolg op dit blog of als je vragen hebt hoe je het KOMPAS© zelf kunt toepassen in de praktijk, laat hieronder een bericht achter. Dit blog is tot stand gekomen in samenwerking met Theo van der Tak.
Lees ook de andere blogs in deze reeks:
