Het tempo moet dus steil omhoog naar 200.000 woningen per jaar in 2030. Er circuleren schattingen, waarschijnlijk conservatief, van een gemiddelde investering per woning tussen de €15.000 tot 25.000 (met grote verschillen per type woning en warmtebron). Nog onduidelijk is hoe die investeringen worden verdeeld tussen burgers, bedrijven en overheid.
En we komen achter de voordeur
Een belangrijk aspect van de warmtetransitie is dat (bijna) álle Nederlanders ermee te maken gaan krijgen. Niet in abstracte zin, maar in hun wijk, buurt, straat én in hun eigen huis, de privé-situatie. Het veranderen van de warmtevoorziening moet immers deels ‘achter de voordeur’ worden uitgevoerd, bijvoorbeeld bij het aanbrengen van isolatie, dichten van kieren en aanleg van nieuwe installaties.Eenmaal achter de voordeur is er een grote kans dat je behoeften en situaties aantreft waar je niet naar op zoek was. Veel mensen hebben heel andere zorgen dan een slecht geïsoleerd dak en enkel glas. Gemeenten die deelnemen aan programma Aardgasvrije Wijken melden in hun eerste verslagen al dat zij meer tijd dan gedacht ‘kwijt zijn’ aan het beantwoorden van vragen over zorgverlening, schulden, eenzaamheid en allerlei andere vraagstukken, voordat zij het in goede sfeer met bewoners over verduurzaming kunnen hebben. Dat is niet vreemd: als je je ziek bent of niet genoeg geld hebt tot het einde van de maand, dan is spouwmuurisolatie niet je eerste prioriteit.
Ook op buurt- of straatniveau leven vaak sterke ideeën bij bewoners over wat er beter zou moeten of kunnen, bijvoorbeeld meer of andere bomen, meer/minder/andere parkeerplekken, andere bestrating of verlichting, (gevoelens van) onveiligheid en dergelijke. Het is een kans om dit soort (latente) behoeftes mee te nemen in de wijkgerichte warmteaanpak en daarmee het draagvlak ervoor te vergroten.
Integraal werken is een must
Mede hierom is een écht integrale aanpak noodzakelijk in de wijkgerichte warmtetransitie, met sterke koppelingen tussen het duurzaamheids-, sociale en fysieke domein. Een aanpak die duidelijkheid biedt en tempo maakt, maar die ook uitdrukkelijk rekening houdt met de behoeften van bewoners in andere aspecten van hun leven. Hoe je dit precies doet staat beschreven in het artikel ‘Integrale organisatie van de wijkgerichte warmtetransitie’ van Arjan Raatgever (adviseur Ruimte, wonen en economie).
