De energietransitie is in volle gang. Om van ons oude fossiele systeem over te stappen naar een nieuw systeem dat drijft op duurzame energie zijn nieuwe samenwerkingsverbanden en coalities nodig. Gezamenlijke draagkracht heeft zowel op financieel gebied als inhoudelijk gebied meerdere voordelen. Private en publieke organisaties trekken daarom samen op om relevante projecten voor de energietransitie te realiseren.
Waterstof is één van de oplossingen voor de energietransitie. Door elektrolyse waarbij groene stroom wordt gebruikt, ontstaat groene waterstof. Waterstof kan worden opgeslagen en worden ingezet wanneer de productie van groene stroom door zon- of windenergie niet toereikend is, bijvoorbeeld in de wintermaanden. Met name de industrie en (zware) mobiliteit zijn belangrijke toekomstige afnemers van waterstof.
Regie en sturing
Meerdere marktpartijen werken aan concrete plannen voor waterstofproductie- en afname op het eiland Goeree-Overflakkee. Het eiland heeft een grote groene stroomproductie door zon en wind. Een deel van deze stroomproductie kan worden benut voor de productie van waterstof. Mits alle plannen worden gerealiseerd, dan bestaat er een lokaal overschot aan groene waterstof. De ambitieuze gemeente wil het overschot graag inzetten bij andere afnemers in het havengebied van Rotterdam. En daarvoor is aansluiting op het nationale waterstofnetwerk Hynetwork Services, onderdeel van Gasunie essentieel. Maar Gasunie richt zich vooralsnog op de aansluiting van vijf grote industriële regio’s, en daarna op het zesde cluster. Met het H2GO programma wil de gemeente Goeree-Overflakkee zich op de kaart zetten en prioritering van aansluiting op het netwerk bespoedigen. De samenwerking tussen deelnemende partijen vraagt regie en sturing.
Bij het inrichten van de publiek-private samenwerking maakten we gebruik van een door TwynstraGudde ontwikkelde samenwerkingsmethode voor transitieopgaven. Deze methode geeft handvatten voor het verkennen, analyseren en opzetten van een samenwerking en governance tussen overheden onderling en/of overheden en bedrijfsleven.
Publiek-private samenwerking methode van TwynstraGudde
Rollen en verantwoordelijkheden gevat in businesscase
Onze samenwerkingsaanpak was verdeeld over drie fasen. In fase 1 hebben we een verkenning van de commerciële behoeften uitgevoerd door interviews en een werksessie. We hebben de bereidheid onder belanghebbenden gepeild om gezamenlijk toe te werken naar aansluiting op het netwerk en gevraagd wat hun bijdrage (o.a. financieel) hierin zal zijn. In fase 2 hebben we de publiek-private samenwerking vormgegeven. Hierbij is inzichtelijk gemaakt wat de belangen en verwachtingen van de verschillende partijen zijn en zijn afspraken gemaakt over rollen en verantwoordelijkheden. Afsluitend is er in fase 3 een businesscase opgesteld, die dient als vertrekpunt voor de verdere samenwerking. Voor het vervolgtraject is een plan van aanpak en governance-structuur gemaakt.
Propositievoorstel ondersteunt gesprekken
Het traject voor H2GO heeft ervoor gezorgd dat de samenwerking tussen de deelnemende partijen duidelijk is, wat de behoeften zijn, wat de scope is van de samenwerking en hoe de businesscase er op hoofdlijnen uitziet. Wij hebben met die uitkomsten een propositievoorstel geschreven voor Hynetwork Services om de aansluiting op het nationale netwerk te bespoedigen. Dit voorstel ondersteunt de samenwerkende partijen in gesprekken met de netbeheerder en zorgt voor een sterkere onderhandelingspositie, waardoor prioritering voor aansluiting dichterbij komt.
Waarom TwynstraGudde?
TwynstraGudde heeft ervaring in het opzetten van publiek-private samenwerkingen en kent het domein van waterstofontwikkeling. Daardoor hebben we goed inzicht in de belangen van de verschillende betrokken stakeholders, zowel van de commerciële partijen als de publiek partijen. We kunnen behendig bewegen tussen al die belangen en zorgen dat het juiste beoogde resultaat wordt bereikt.
Sta je als programmamanager van een gemeente of provincie ook aan het begin van grote energietransitietrajecten en wil je ondersteuning bij het inrichten van proces en samenwerking? Neem dan contact met mij op.
