In Nederland is het spoor beveiligd met het systeem Automatische Trein Beïnvloeding (ATB). Dat systeem werkt goed, maar is gedateerd. Tussen nu en 2050 wordt het stapsgewijs vervangen door het European Rail Traffic Management System (ERTMS). Daarmee gaat het spoorsysteem van analoog naar digitaal. Het systeem zorgt tevens voor een veiliger spoor en maakt grensoverschrijdend treinverkeer makkelijker. Het biedt ook toekomstige voordelen qua betrouwbaarheid, snelheid en capaciteitsvergroting. ERTMS is uitgegroeid tot de internationale standaard voor treinbeveiliging, ook buiten Europa, en wordt zowel in de spoorweginfrastructuur als in de treinen ingebouwd.
Verrassingen voorkomen
Het programma voor uitrol van ERTMS is inhoudelijk complex en politiek beladen. De Tweede Kamer heeft het de status Groot Project gegeven en heeft 2,4 miljard euro gereserveerd voor de eerste tranche van de realisatie. Zowel in 2014 als in 2015 heeft de Auditdienst Rijk (ADR) een afkeurende verklaring gegeven over de voorafgaande jaren. Dat maakt het extra belangrijk om bij de uitvoering en verantwoording van het programma verrassingen zoveel mogelijk te voorkomen. Grip op risico’s, heldere en transparante communicatie over de risico’s en integrale samenwerking met de andere aspecten van programmabeheersing zijn belangrijke voorwaarden. Van 2015 tot en met 2018 heeft TwynstraGudde in een consortium met Royal HaskoningDHV en Infram opdracht gehad van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, ProRail en NS om de programmabeheersing te verzorgen en op orde te brengen. Als onderdeel hiervan heeft TwynstraGudde het risicomanagement opnieuw ingericht en vlot getrokken.
De menselijke kant
We hebben het risicomanagement toegespitst om bij te dragen aan de focus en sturing van het programma. Wij hebben gezorgd voor een eenduidig begrippenkader en een gestructureerd en cyclisch proces opgezet voor het risicomanagement. Daarbij hebben we veel aandacht besteed aan de menselijke kant van het risicomanagement, om het risicomanagement echt werkend te krijgen. Op alle niveaus en met alle teams binnen het programma waren we in gesprek om de risico’s op te halen en de beheersmaatregelen te laten uitvoeren. De informatie die dit opleverde hebben we gebruikt als basis voor analyses van de risico’s over de teams heen. Daarmee zijn we tot een integraal beeld gekomen van de risico’s in de volle breedte van het programma.
Onderdeel van het primaire proces
Ons werk heeft ertoe geleid dat risicomanagement onderdeel is geworden van het primaire proces binnen het programma. Op verschillende niveaus is inzicht ontstaan in risico’s. Er is sprake van kruisbestuiving en wederzijds begrip tussen de diverse disciplines. Dit is belangrijk om transparant te communiceren met de opdrachtgevers en de politiek. Uiteindelijk is dat een voorwaarde voor goede sturing en beheersing van het programma.
Waarom TwynstraGudde?
Het programma ERTMS is in vele opzichten uniek, onder andere door het innovatieve karakter en de samenstelling van de organisatie. TwynstraGudde beschikt over de kennis en kunde om bij een dergelijk programma maatwerk te leveren en te reageren op invloeden, nieuwe inzichten en verschuivingen in de focus zonder het doel uit het oog te verliezen.
