Strategisch Omgevingsmanagement geeft richting aan Netten op Zee

Strategisch omgevingsmanagement (SOM) heeft als doel al die belangen op elkaar af te stemmen in projecten en programma’s, zodat snelle en soepele besluitvorming kan plaatsvinden. TwynstraGudde adviseert en ondersteunt de programmaleider en het programmateam. Op een praktische manier. Zo is SOM snel verankerd in de organisatie.

Met windparken op zee wordt duurzame elektriciteit opgewekt. Zo komt een klimaatneutraal Nederland steeds dichterbij. In het overkoepelende programma ‘Netten op zee 2030’ werkt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat samen met netbeheerder TenneT aan vier van die Net op Zee-projecten, waarmee de opgewekte elektriciteit aan land wordt gebracht. Behalve een technisch hoogstandje is dat een dynamisch en complex spel van belangenafweging tussen verschillende partijen. Want wat is het effect van de energiekabel op de vaargeul op zee? Wat betekenen de werkzaamheden voor de visserij? Waar moet aan land gegraven worden en mag dat? Waar is er plek voor het grote transformatorstation? Het ministerie van EZK is verantwoordelijk voor die ruimtelijke inpassing. Door de inzet van Strategisch Omgevingsmanagement – een van de kernexpertises van TwynstraGudde – worden de verschillende projecten met elkaar verbonden, zodat synergie ontstaat, de juiste keuzes worden gemaakt en kennis tussen de projecten wordt gedeeld.

Ondersteuning bij opzetten SOM-plan

Het ministerie van EZK vroeg ons om een startadvies en ondersteuning bij het opzetten van een overkoepelend SOM-plan, het begeleiden van de programmaleider en het stimuleren van kennisoverdracht en leren over SOM tussen de projecten. Daarbij houden we rekening met de nieuwe Omgevingswet die op 1 januari 2022 in werking gaat. Daarbij wordt participatie van betrokkenen nog belangrijker.

‘De adviseurs van TwynstraGudde hebben mij op een prikkelende manier geadviseerd, waarbij ze hun ruime ervaring inzetten. Ze sprongen bovendien flexibel om met veranderende omstandigheden in onze organisatie.'

Sander van Sluis, programmaleider Programma Netten op Zee 2030, ministerie van Economische Zaken en Klimaat

SOM-plan: richting en structuur

Onze eigen ervaring was een van de vertrekpunten bij het startadvies over het opzetten van SOM in het Netten op Zee-programma. Maar de praktijk is uiteraard het belangrijkst. Daarom betrokken wij ook nadrukkelijk de mensen uit het programmateam en verzamelden hun ideeën en inzichten over aanpak en organisatie. We gebruikten daarbij het canvas omgevingsmanagement, een praktisch hulpmiddel om discussie en creativiteit op gang te brengen. Wij keken bijvoorbeeld naar onderwerpen die op meerdere plekken spelen, stakeholders die bij meerdere projecten een belang hebben en politieke issues die alle projecten aangaan. Zo kwamen wij tot een gezamenlijke visie en de basis voor het overkoepelende SOM-plan. Dat SOM-plan bood en biedt nog steeds richting en structuur, een houvast waarmee het team en de programmaleider gericht kunnen werken.

Checklist biedt overzicht

Om gedurende het programma overzicht te houden en structuur aan te brengen, boden we de programmaleider een checklist met alle aandachtspunten voor SOM in het programma. Deze checklist is een eenvoudig, maar waardevol hulpmiddel. Door dit in het maandelijks voortgangsoverleg met de programmaleider te bespreken wordt overal aan gedacht en worden de juiste keuzes op het juiste moment gemaakt.

Best practices en leren van elkaar

Belangrijk in onze aanpak was het delen van kennis en ervaring over SOM en het werken met de Omgevingswet. Dat deden we op verschillende manieren. Via interviews met projectleiders en omgevingsmanagers verzamelden wij hun lessen en best practices en legden die vast in een digitaal boekje. Leren van elkaar deden wij via een open gesprek in een vertrouwde setting en met voorbeelden uit de eigen praktijk. Deelnemers voelden zich op hun gemak en deelden volop lessen en ervaringen uit de verschillende projecten. Zo ontstond synergie.

Consistentie waarborgen

Onze adviseurs zijn na de opstelling van het SOM-plan nog geruime tijd betrokken als een vast klankbord voor de programmaleider. Elk halfjaar wordt met het programmateam en de programmaleider de aanpak bijgesteld. Met deze praktijkgerichte en persoonlijke aanpak is het Strategisch Omgevingsmanagement snel verankerd in het programmateam. Daardoor is er meer aandacht voor de dagelijkse gang van zaken, terwijl de programmaleider in staat is de consistentie tussen de projecten te waarborgen en te focussen op het leren van elkaar.

‘Met de hulp van TwynstraGudde hebben we het Strategisch Omgevingsmanagement goed op de rails gekregen. De tools die we nu gebruiken, kunnen we ook weer toepassen in volgende programma’s en projecten.’

Sander van Sluis, programmaleider Programma Netten op Zee 2030, ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Waarom TwynstraGudde

Strategisch Omgevingsmanagement, programmamanagement en multi-projectmanagement zijn kernexpertises van TwynstraGudde. Onze adviseurs brengen deze expertises samen om structuur aan te brengen in de aanpak van omgevingsmanagement in het Netten op Zee programma. Wij hebben ruime ervaring in de voorbereiding en uitvoering van grootschalige energie-infrastructuurprojecten en weten daarom welke issues we kunnen verwachten. Daarnaast hebben we inhoudelijke kennis van de energiesector en zijn we bekend met het werk van het ministerie van EZK, TenneT en andere samenwerkingspartners.