De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Bekijk de impact voor het ministerie van Infra
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Bekijk de impact voor gemeente Amsterdam
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Impact via tijdelijke kwartiermaker
Het moet allemaal frisser, bruisender en groener. De binnenstad van Terneuzen moet zichzelf de komende jaren opnieuw uitvinden. Het Totaalplan Binnenstad Terneuzen is de allesomvattende toekomstvisie, waarin staat beschreven hoe de vernieuwing en ontwikkeling van de binnenstad vorm kan krijgen. TwynstraGudde is gevraagd om uitvoering te geven aan het Totaalplan door de rol van kwartiermaker te vervullen.
Impact via allesomvattende toekomstvisie
De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Lees verder
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Lees verder
Jasper Oudshoorn, Adviseur Zorg
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Lees meer over deze opdracht
Het stationskwartier moet dé bruisende ontmoetingsplek worden van Helmond en de rest van de regio. Een vitaal gebied waar het goed wonen, werken en vertoeven is. Het station zelf is al in een nieuw jasje gestoken. De ontwikkeling van het gebied eromheen is de volgende stap. Een gebiedsvisie moest nog worden opgesteld. Parallel aan het opstellen van deze visie is TwynstraGudde gevraagd om de ontwikkelstrategie te maken én de financiële haalbaarheid te bepalen.
Bekijk meer
Pim helpt in zijn werk bij het bouwen, verbeteren of evalueren van samenwerkingen*. Hij doet dit in verschillende sectoren en voor actuele opgaven, zoals klimaatadaptatie en de implementatie van de nieuwe Omgevingswet.
‘Is onze identiteit de eigen organisatie of is het de regio waarin wij opereren? Moet ik tempo maken of stilstaan om draagvlak te creëren? Neem ik regie of volg ik? Tot waar loopt samenwerking en waar start de concurrentie?
Dit zijn heel herkenbare dilemma’s als het gaat om samenwerken. Samenwerken doe je niet ondanks de verschillen, maar dankzij de verschillen tussen mensen en organisaties. Die verschillen maken namelijk dat je iets aan elkaar toevoegt. Tegelijkertijd kunnen die verschillen ook lastig zijn en spanningen oproepen. Die uiten zich in vragen zoals die hierboven staan. Een volwassen samenwerker weet op een productieve manier met deze spanningen om te gaan.’
‘Het gevoel van de spagaat heeft twee kanten; enerzijds ontzettend ongemakkelijk, anderzijds zou een samenwerking zonder dit gevoel er ééntje zijn die er niet toe doet. Het is dan ook niet het doel de spanningen weg te nemen, het is de kunst er goed mee om te gaan. Een volwassen samenwerker weet dat je niet hoeft te kiezen, maar dat beiden kan óf zelfs moet. Het is daarmee geen spagaat meer, maar een lemniscaat.
Volwassen samenwerkers zijn organisaties die accepteren dat de spanningsvelden of paradoxen tussen regie voeren en volgen en tussen tempo maken en draagvlak creëren er zijn. Zij accepteren ook dat het maken van een keuze in deze wisselwerking de oplossing vaak niet dichterbij brengt. Het gaat om een verbreding van het handelingsrepertoire én het investeren in beide zijden van de spagaat.’
‘Samenwerken vraagt om een investering bij de start. In de definitie van de opgave, in de rollen, in de spelregels, in elkaar én in de beoogde resultaten. Dit vraagt tijd, maar is enorm belangrijk. En daarbij moeten we het niet enkel hebben over de dingen waarover we het eens zijn, maar zeker ook over de verschillen tussen partijen. Want die zijn er. Te eenzijdige focus op het gemeenschappelijke verhult de tegenstellingen die er altijd zullen zijn. Hoe eerder je het daarover hebt, hoe makkelijker het is een manier te vinden hiermee om te gaan in de samenwerking.
De volgende stap is om met elkaar een gemeenschappelijk doel te definiëren en je organisatie daarin mee te nemen. Er zijn verschillende manieren en middelen om mensen mee te nemen in een vergezicht. Mijn ervaring is dat het presenteren van een stip op de horizon vaak weerstand oplevert. Een stip geeft namelijk aan dat er geen ruimte meer is om mee te denken. Ik presenteer daarom altijd eerst de bandbreedte. Een bandbreedte biedt kaders, maar geeft ook ruimte mee te denken.’
‘In de ideale situatie moet het systeem (de organisatie) waarin wordt gewerkt ten dienste staan aan de samenwerking. In mijn optiek is dat in de zorg soms niet het geval. Organisaties willen vooruit, maar zitten soms klem in het systeem. Met de marktwerking in de zorg wordt concurreren én bijvoorbeeld het behalen van behaalde volumes bij operatieve ingrepen beloond. Tegelijkertijd wil je als organisatie bijvoorbeeld deze zorg in het kader van een samenwerking rondom de juiste zorg op de juiste plek wél juist buiten de ziekenhuismuren houden. Wanneer je kunt belonen op samenwerken, maakt dat gemakkelijker in een samenwerking te investeren. Op dit moment worden organisaties in de zorg niet afgerekend op integraliteit. Het systeem is strak en er wordt gekeken naar de individuele output. Dit strakke systeem zorgt voor hobbels en kost veel tijd. Harder blijven proberen is dan niet altijd de oplossing.
Wat betreft samenwerken in de zorg is mijn advies: Richt je op de langere termijn! Op de korte termijn lijkt eigenstandig werk heel vaak vruchtbaarder. Minder gedoe, het gaat op de manier die jij wilt, snel resultaat (‘alleen ga je sneller’). De veranderende context waarin we werken, vraagt echter stevige veranderingen van de zorg, die op de lange termijn effect gaan sorteren. En daarvoor hebben de partijen in de zorg elkaar knetterhard nodig (‘samen kom je verder’). Denk voorbij de horizon!
Een succesvolle samenwerking analyseert en reflecteert daarbij. Daar kan de samenwerkingsscan bij helpen. In de samenwerkingsscan kijken we naar een aantal factoren die bepalend blijken te zijn voor een succesvolle samenwerking. Deze factoren hebben betrekking op de 'motivatie' om samen te werken, de 'organisatie' van de samenwerking, de 'interactie' tijdens de samenwerking en dat wat de samenwerking oplevert: de 'realisatie'. Juist omdat het systeem niet zomaar meebeweegt, is het in de zorg bij uitstek waardevol om je op al deze facetten te richten.’
Alle tien interviews met diverse bestuurders en beleidmakers vind je gebundeld terug in ons Samenwerkingsmagazine.
Wil je verder van gedachte wisselen over samenwerken in de zorg? We praten er met plezier een half uurtje met je over in een eerste digitale kennismaking.
* Pim doet dit vanuit BINT. BINT - verbindingsdienst.nl - is een netwerk van samenwerkingsprofessionals, waarvan TwynstraGudde de initiatiefnemer is. Dit netwerk van en voor mensen die werken over grenzen stimuleert onderlinge kennisuitwisseling, reflectie en experimenteren.
