De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Bekijk de impact voor het ministerie van Infra
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Bekijk de impact voor gemeente Amsterdam
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Impact via tijdelijke kwartiermaker
Het moet allemaal frisser, bruisender en groener. De binnenstad van Terneuzen moet zichzelf de komende jaren opnieuw uitvinden. Het Totaalplan Binnenstad Terneuzen is de allesomvattende toekomstvisie, waarin staat beschreven hoe de vernieuwing en ontwikkeling van de binnenstad vorm kan krijgen. TwynstraGudde is gevraagd om uitvoering te geven aan het Totaalplan door de rol van kwartiermaker te vervullen.
Impact via allesomvattende toekomstvisie
De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Lees verder
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Lees verder
Jasper Oudshoorn, Adviseur Zorg
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Lees meer over deze opdracht
Het stationskwartier moet dé bruisende ontmoetingsplek worden van Helmond en de rest van de regio. Een vitaal gebied waar het goed wonen, werken en vertoeven is. Het station zelf is al in een nieuw jasje gestoken. De ontwikkeling van het gebied eromheen is de volgende stap. Een gebiedsvisie moest nog worden opgesteld. Parallel aan het opstellen van deze visie is TwynstraGudde gevraagd om de ontwikkelstrategie te maken én de financiële haalbaarheid te bepalen.
Bekijk meer
Een gemeente opereert als netwerkorganisatie aan de ene kant zelfstandig en aan de andere kant als onderdeel van een geheel. Dit vraagt om intensief samenwerken met andere gemeenten, met inwoners, verenigingen, maatschappelijke instellingen en ondernemingen. Medewerkers in een traditionele organisatie met verticale, hiërarchische afdelingsstructuren worstelen vaak met hun rol: wat laten ze over aan de samenleving? Moet je regisseren of faciliteren en past het wel in jouw functie?
Gemeente Zundert koos ervoor om van de ene op de andere dag de vaste afdelingen en functies los te laten. In plaats daarvan worden medewerkers ingezet in rollen en taken in diverse programma’s. Dit gebeurt op basis van hun talenten en competenties, los van leeftijd of eerdere functies. Het onderhouden van relaties, investeren in netwerken en het ontwikkelen van programma’s samen met andere organisaties, bedrijven en mensen vraagt om andere competenties van medewerkers.
De directie gelooft erin dat alle talenten daarvoor al in huis zijn. Uitgangspunt is het mensbeeld dat iedere medewerker een zelfstandige professional is die zich continu bewust is van zijn of haar bijdrage aan het succes van de programma’s. Iedereen kan aangeven of ze een van deze rollen wil vervullen. Zonder garantie voor de toekomst, wel met de zekerheid dat ieders bijdrage in een andere rol gedurende de periode van intensieve doorontwikkeling geen consequenties heeft voor bijvoorbeeld contract of salaris. Zo kan, zonder eerst het oude af te breken, de karavaan in beweging komen.
Veranderende rollen en taken vereisen management op maat. Het heilige geloof dat de mensen het verschil maken, staat daarbij in Zundert steeds centraal. Bij het doorbreken van oude patronen hanteert de directie de regel: wie het weet, mag het zeggen. In het begin is dat vooral de directie, maar gaandeweg groeien de medewerkers in hun rol. Dat ‘zeggen’ gebeurt steeds meer in een eigen taal die uitgaat van bezieling: waar ga je voor? Die taal maakt duidelijk dat iedereen een betekenisvolle bijdrage mag en kan leveren in redelijke autonomie. Dat blijven ontwikkelen en leren een basislijn is. En die taal zorgt ervoor dat iedereen weet waaraan hij of zij een bijdrage levert. Daardoor gaan mensen daadwerkelijk over tot actie, ze gaan doen.
Gaandeweg vervullen meer collega’s verschillende rollen. Ook al is niet elke medewerker voor alles inzetbaar, er is wel steeds meer sprake van multi-inzetbaarheid. Zo kan een expert op het gebied van ruimtelijke ordening projectleider of netwerkexpert worden. En naast het werk als bijvoorbeeld jurist of medewerker beheer openbare ruimte kan iemand ook coach of ambassadeur zijn.
De gemeente Zundert heeft flink geïnvesteerd in een talentenprogramma voor medewerkers op basis van een beproefde methode: de Talent Motivatie Analyse (TMA). Iedere medewerker krijgt een eigen TMA-analyse, die inzicht geeft in drijfveren, talenten, cognitieve capaciteiten, competentieniveau en beroepsinteresses. Naast een methode voor inzicht in en coaching op talenten en drijfveren, wordt de TMA-methode ook ingezet voor werving en selectie van nieuwe medewerkers. Met de introductie van de Zundert Academy kunnen medewerkers hun talenten nog verder ontplooien. Deze virtuele omgeving waar informatie, inspiratie én mensen elkaar treffen, biedt naast alle HRM-gerelateerde zaken een breed scala aan e-learning trajecten en persoonlijke coaching. Hier worden ook de talenten en ambities van medewerkers gematcht met rollen, projecten en opgaven die het verschil maken voor Zundert.
Lees ook onze case ‘De Zundertse aanpak: een programmagerichte netwerkgemeente’
In Zundert zijn medewerkers op een organische manier gaan bewegen naar de positie en de rollen die op dat moment het beste bij hen passen. De nadruk ligt op de zinsnede ‘op dat moment’, want iedereen wordt gestimuleerd om continu te blijven leren. Bijvoorbeeld door met elkaar te bespreken hoe een bepaalde fout in het vervolg kan worden voorkomen. Werkendeweg is bij alle medewerkers de wil aangewakkerd om onderdeel te zijn van de karavaan.
Deze reis heeft geleerd dat de combinatie van zelfstandig handelen van medewerkers, een klimaat van leren en ontwikkelen en de maximale verbinding tussen talent van mensen en opgavegericht werken, een stevig fundament vormt voor een veerkrachtige, lenige en moderne overheidsorganisatie.
Steeds meer gemeenten bewegen zich in de richting van een netwerkorganisatie, meestal nog heel verkennend. Voor deze gemeenten heeft Helmuth Stoop, samen met de gemeente Zundert, een artikel geschreven met tien succesfactoren die je als gemeente in kunt zetten op weg naar een netwerkgemeente.
In de periode tussen 2016-2020 ontwikkelde de Brabantse gemeente Zundert zich van een traditionele overheidsorganisatie naar een moderne netwerkorganisatie. Het boek De Karavaan; op weg naar een moderne overheidsorganisatie vertelt het verhaal van de reis die de gemeente maakte onder leiding van Catharine Verberne (directeur) en Guus Broos (gemeentesecretaris). En met succes: Zundert werd in 2019 genomineerd voor Beste Overheidsorganisatie 2019 van de Vereniging voor Overheidsmanagement (VOM).
Vanuit mijn expertise programmamanagement en fascinatie voor organisatieontwikkeling van lokale overheden, mocht ik een groot deel van die reis mee maken. Ik vulde het praktijkverhaal van Catharine en Guus aan met theoretische perspectieven. Het verhaal is niet om een-op-een te kopiëren, wel om te inspireren.
Alle blogs in deze reeks:
