Tijdens de toeslagenaffaire kwam aan het licht dat tienduizenden mensen onterecht als fraudeur zijn bestempeld door het systeem. En in de gemeente Wijdemeren moest een vrouw met een bijstandsuitkering onlangs ruim €7.000 terugbetalen, omdat haar moeder af en toe boodschappen voor haar deed. Deze voorbeelden laten zien dat er binnen het huidige systeem geen rekening wordt gehouden met persoonlijke omstandigheden. Daar wil de gemeente Den Haag verandering in brengen. Niet alleen voor de eigen gemeente, maar voor heel Nederland.
Futuring-methode: mogelijke toekomstperspectieven
Om de menselijke maat terug te brengen in de dienstverlening is een gedeeld perspectief op de toekomst nodig. Natuurlijk laat de toekomst zich lastig voorspellen, maar het is wel mogelijk om met de kennis van nu in te spelen op trends en ontwikkelingen in de samenleving.
TwynstraGudde heeft een sessie georganiseerd voor de directieteams van OCW en SZW van de gemeente Den Haag. Om tot een gedeelde visie te komen voor de lange termijn zijn we met behulp van de Futuring-methode op zoek gegaan naar mogelijke toekomstbeelden over hoe het sociaal domein er over 15 jaar uitziet. Hoe ontwikkelt de samenleving zich bijvoorbeeld? Zet individualisering door? En hoe kunnen technologie en data helpen om te bepalen welke hulp er per individu nodig is?
Samen met de deelnemers hebben we zowel de utopische als dystopische toekomstbeelden in kaart gebracht. Door in extremen te denken, rek je de gedachten op over hoe de toekomst eruit ziet. Dit zorgt er ook voor dat toekomstige veranderingen niet meer als verrassing komen, omdat je er al over hebt nagedacht.
Stip op de horizon
Daarna hebben we de extremen vertaald naar realistische toekomstperspectieven. De deelnemers kwamen tot de conclusie dat er over 15 jaar integraal binnen het sociaal domein wordt samengewerkt op verschillende thema’s: technologie, preventie, organisatie en samenleving. Burgers en hun persoonlijke situaties staan hierin centraal. De directieteams van OCW en SZW hebben zo gezamenlijk een stip op de horizon gezet.
Tot slot hebben we een verhaallijn ontwikkeld met concrete stappen om dit doel te bereiken. Hier zijn de huidige patronen en veranderingen in meegenomen. De verwachting is bijvoorbeeld dat de samenleving complexer wordt. Als de individualisering doorzet, kan dit leiden tot kansenongelijkheid. De mensen die het hardste roepen, halen nu vaak nog eerder hun gelijk. Daarom is er de wens dat het sociaal domein er over 15 jaar niet is voor diegenen die het beste hun weg weten te vinden, maar voor de mensen die de steun het hardst nodig hebben.
Gedeelde visie op de toekomst: ruimte voor de menselijke maat
De sessie heeft voor de directieteams van OCW en SZW geleid tot een gedeelde visie over de toekomstige ontwikkelingen binnen het sociaal domein. De teams hebben nu concrete handvatten om de visie van het programma Maatwerk & Regie te vertalen naar de praktijk en de menselijke maat te verstevigen in het beleid. Inge Luttikhuizen, programmadirecteur bij de gemeente Den Haag: 'We gaan een programmaorganisatie vormgeven, die tussen beide diensten valt en de ambitie heeft om het Haagse antwoord op de menselijke maat vorm te geven. Vanuit de documenten die we hebben kunnen we verdere gesprekken voeren over de toekomstvisie, richtinggevend aan de inspanningen in het programma.'
De toegevoegde waarde van TwynstraGudde
De Futuring-methode is ontwikkeld door TwynstraGudde om complexe vraagstukken behapbaar te maken. Samen met opdrachtgevers identificeren we relevante trends en maken we strategische keuzes. Zo komen we gezamenlijk tot een perspectief en stomen we organisaties klaar voor toekomstige ontwikkelingen.
