Tempo houden in tijden van transitie

Voor het gebouw van Rijkswaterstaat in Utrecht ligt een boei, er zwemmen eenden in een vijver en binnen in de hal liggen zandzakken en draaien video’s over waterveiligheid. Hier huist – niet verwonderlijk – ook het HWBP. Deze alliantie van de eenentwintig Nederlandse waterschappen en Rijkswaterstaat is de komende dertig jaar verantwoordelijk voor de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. Om te zorgen dat Nederland niet overstroomt, moeten er 2.000 kilometer dijk en nog eens 400 sluizen en gemalen worden versterkt voor 2050. Een enorme opgave. ‘In de komende jaren gaat op steeds meer plekken de schop in de grond; we gaan meters maken’, schrijft het HWBP op haar website. Ambitieus. Zeker wanneer we de context beschouwen waarin die projecten moeten worden gerealiseerd.

HWBP en de transities

Grote actuele vraagstukken op het gebied van klimaat, energie, duurzaamheid, stikstof en CO_₂ hebben invloed op het realiseren van doelstellingen en de voortgang en het tempo van de projecten van uitvoeringsorganisaties. ‘Wij zien dat het steeds meer energie kost om vooruit te komen’, zegt Fianne. ‘Best practices, wetten en praktijken werken niet meer zoals voorheen. Oude werkwijzen om opgaves te realiseren, vaste procedures en planningen schieten te kort. Spanningen in projecten nemen toe, frustratie is het gevolg.’

Daniëlla vult aan: ‘Door transities worden langlopende opgaven complexer – alles is met elkaar verbonden. Er zijn meer onzekerheden. Dat maakt een project minder voorspelbaar. Gaandeweg komen we erachter dat de dynamiek van transities de voortgang van projecten en programma’s sterk beïnvloedt. We zien dat die toenemende onzekerheid leidt tot besluiteloosheid en extra onderzoekdruk. Hoe kom je in onzekerheid toch vooruit – dat fascineert ons.’