Tijd voor een fundamentele oplossing
'Het moest anders. Iedereen voelde dat. We wilden niet wéér pleisters plakken, maar echt iets fundamenteels veranderen.' Deze woorden van een van de betrokken bestuurders vatten de sfeer treffend samen waarin het idee voor het gezamenlijke centrum in Zoetermeer ontstond. Het opzetten van het Centrum voor acute zorg is één van de projecten binnen het bredere programma Samen ZoeterMeer Gezond, dat werkt aan een toekomstbestendige, toegankelijke en samenhangende zorg in de regio. Vanuit deze programmatische aanpak ontstond ruimte voor vernieuwing, met het gezamenlijk centrum voor acute zorg als tastbaar voorbeeld van hoe visie en urgentie samenkomen in actie.
Een gedeelde droom als vertrekpunt
De kiem werd al in 2018 gelegd, toen bestuurders van het toenmalige LangeLand ziekenhuis, de huisartsenvereniging Eerstelijnszorg Zoetermeer en de VVT-sector (Fundis) met elkaar in gesprek gingen over de toekomst van de zorg in Zoetermeer. Tijdens een nascholingsreis ontstond een gedeelde visie: samenwerken aan de toekomst van de zorg in Zoetermeer. Deze inspirerende reis, waar ook zorgverzekeraars bij aanwezig waren, vormde het startpunt voor een beweging die verder ging dan losse projecten. Binnen het programma kreeg deze visie handen en voeten. Er werd gebouwd aan vertrouwen, aan een vereniging, en aan een netwerk van professionals die samen wilden werken aan duurzame, toegankelijke zorg.
Klara Rijnten, kwartiermaker Centrum acute zorg en longarts in het Hagaziekenhuis, Sandra Maat-Delies, manager Huisartsenspoedpost Zoetermeer
Vasthouden en versnellen
De echte doorbraak zat niet in één moment, maar in het vasthouden aan die gedeelde droom, ook toen het moeilijk werd. In de jaren die volgden, kende het LangeLand Ziekenhuis bestuurlijke wisselingen en financiële onzekerheid. Toch bleven de betrokkenen zoals onder andere bestuurders, professionals en kwartiermaker Klara Rijnten het gedachtegoed uitdragen. De tijdelijke sluiting van de spoedeisende hulp (SEH) in de zomer van 2022 werkte als een katalysator: het bevestigde dat het anders móést, maar gaf ook het laatste zetje om het Centrum voor acute zorg daadwerkelijk te realiseren. De vereniging bestond al, projecten liepen al, maar nu kwam alles in een stroomversnelling. Niet door te wachten op perfectie, maar door samen te bouwen aan een nieuwe werkelijkheid, stap voor stap, met lef en overtuiging.
Vasthouden en realiseren
Het Centrum voor acute zorg wordt gevormd door een samenvoeging van de spoedeisende hulp van het HagaZiekenhuis Zoetermeer, de huisartsenspoedpost, en de Dienstapotheek van EerstelijnsZorg Zoetermeer en het regionaal transferpunt (RTP) en de multifunctionele bedden van Fundis tot een nieuwe entiteit. Deze vijf organisatieonderdelen van drie zorgbedrijven gaan samen in één coöperatie. Met als doel passende acute zorg voor de inwoner van Zoetermeer toegankelijk te houden bij een steeds grotere kloof in zorgvraag en zorgaanbod. Door deze domein overstijgende samenvoeging, georganiseerd rondom een hulpvraag van een inwoner, worden organisatorische, culturele, financiële en contractuele schotten verwijderd wat de weg vrijmaakt voor efficiëntere samenwerking.
Belangrijk hierbij is dat er gelijkwaardigheid tussen de organisaties is op elk onderdeel. Zo krijgt bijvoorbeeld in de algemene ledenvergadering (ALV) van de coöperatie elk organisatieonderdeel bestuurlijk evenveel stemrecht.
Een groot deel van de collega’s uit de drie organisatieonderdelen komen in dienst bij het gezamenlijke centrum voor acute zorg. Linda vertelt: 'Deze manier van samenwerken is uniek omdat de organisatieonderdelen echt samengaan in een nieuwe organisatie. Hiermee wordt de toegankelijkheid van de acute zorg in Zoetermeer van ons allemaal. Het wordt echt ons gemeenschappelijk belang.' Sandra vult aan 'Iedereen brengt zijn of haar kennis en ervaring uit de organisaties in om samen te bouwen aan het Centrum voor acute zorg. Zo zullen bijvoorbeeld zorgpaden beter op elkaar moeten gaan aansluiten. Het proces van de acute zorg kan veel sneller doorlopen worden als patiënten niet meer gezien worden door de ‘verkeerde’ functionaris. Zo kunnen we de zorgkloof met elkaar opvangen en de toegankelijkheid van zorg vergroten.'
Samen impact maken
Klara geeft aan dat het vergroten van het werkplezier voor collega’s een belangrijk onderdeel is. Het Centrum voor acute zorg wil een lerende organisatie zijn waarin (veel van de) werkzaamheden overdraagbaar zijn en we leren van elkaar. Zo kunnen collega’s elkaar ook helpen wanneer de druk oploopt. Met natuurlijk als uitgangspunt dat collega’s altijd blijven werken vanuit hun competenties. Door schotten weg te nemen ontstaat een andere vorm van samenwerking, dit zal zich in de komende jaren door ontwikkelen. Dit betekent ook een strakke PDCA-cyclus (Plan, Do, Check, Act) voor onze zorgpaden en functieprofielen. Voor de inwoners van Zoetermeer willen we bovenal dat de laag complexe acute zorg toegankelijker blijft en hopen we dat zij tevreden zijn als zij in de acute zorg terecht komen.
Vasthouden, onderzoeken en geloven in de toekomst
'Hoe kijken jullie naar de toekomst van het gezamenlijke centrum voor acute zorg?' 'Wij gaan zoals eerder gezegd voor een domeinoverstijgende oplossing, met als doel passende acute zorg voor de inwoners van Zoetermeer toegankelijk te houden.' vertelt Klara. 'Dat willen we ook graag laten zien en aantoonbaar maken, ook op een breder maatschappelijk niveau. Daarom hebben we aan ons transformatieplan een promovendus traject gekoppeld die de resultaten van het Centrum zal onderzoeken. In de nabije toekomst willen we samenwerkingsafspraken maken met de acute wijkverpleging en de GGZ. Hier liggen ook veel kansen voor samenwerking. Maar we beseffen ons ook dat we niet alles in één keer kunnen doen.'
Geloof in je goede idee en hou vast!
'Wat willen jullie dat de lezer van het interview onthoudt?' Elkaar vast blijven houden en geloven in je droom is wel een centraal thema in dit interview. Hoe cliché dat ook is. Wij hebben in de ruim drie jaar dat wij actief aan het Centrum voor acute zorg werken ook genoeg moeilijke momenten gehad. Dat zijn juist de momenten dat draagvlak en vertrouwen op de proef gesteld wordt. Dan weet je pas of je voor de droom wilt blijven staan met elkaar.
