De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Bekijk de impact voor het ministerie van Infra
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Bekijk de impact voor gemeente Amsterdam
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Impact via tijdelijke kwartiermaker
Het moet allemaal frisser, bruisender en groener. De binnenstad van Terneuzen moet zichzelf de komende jaren opnieuw uitvinden. Het Totaalplan Binnenstad Terneuzen is de allesomvattende toekomstvisie, waarin staat beschreven hoe de vernieuwing en ontwikkeling van de binnenstad vorm kan krijgen. TwynstraGudde is gevraagd om uitvoering te geven aan het Totaalplan door de rol van kwartiermaker te vervullen.
Impact via allesomvattende toekomstvisie
De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Lees verder
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Lees verder
Jasper Oudshoorn, Adviseur Zorg
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Lees meer over deze opdracht
Het stationskwartier moet dé bruisende ontmoetingsplek worden van Helmond en de rest van de regio. Een vitaal gebied waar het goed wonen, werken en vertoeven is. Het station zelf is al in een nieuw jasje gestoken. De ontwikkeling van het gebied eromheen is de volgende stap. Een gebiedsvisie moest nog worden opgesteld. Parallel aan het opstellen van deze visie is TwynstraGudde gevraagd om de ontwikkelstrategie te maken én de financiële haalbaarheid te bepalen.
Bekijk meer
Wij interviewden René Smit over wat samenwerken betekent in Zeeland en meer specifiek binnen Zeeuws-Vlaanderen.
‘In Zeeland is de roep om samenwerking niet nieuw. Al ruim voor de eeuwwisseling is er vanuit verschillende beleidsgremia opgeroepen tot vergaande samenwerking in Zeeland om de zorg beschikbaar te houden en toekomstbestendig te organiseren. Wat mij in deze tijd opvalt is de regelzucht en de verkokering tussen én binnen de verschillende zorgdomeinen of specialismen. Een actueel voorbeeld is de discussie rondom het opschalen van IC-bedden. Fysieke bedden zijn geen probleem. Het knelpunt zijn de arbeidskrachten. Voordat je op de IC kan werken moet je eerst de reguliere opleiding tot verpleegkundige volgen en daarna nog 18 maanden de aanvullende opleiding. Dat knelt als wendbaar gehandeld moet worden.
In Zeeland zijn wij door de demografie en de geografie al jaren genoodzaakt om zoveel als mogelijk uit de kokers te stappen. Zorg nabij is alléén houdbaar in deze regio als je deze geïntegreerd aanbiedt. Natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan.’
‘Binnen ZorgSaam kent het management van het ziekenhuis, de ouderen- en thuiszorg elkaar door en door. Dat maakt het makkelijker om te organiseren en in tijden van schaarste uit te wisselen waar dat kan. Sinds de tijd dat ik hier bestuurder ben, zijn binnen onze zorggroep de regels en systemen steeds meer naar elkaar toe gegroeid. De organisatorische verbinding is hierin waardevol geweest. Daarmee loopt het overigens nog niet zonder rimpelingen, maar toch leveren wij steeds meer geïntegreerde zorg zoals het kinderteam van zowel ziekenhuis- als thuiszorg. Wanneer ik namelijk kijk naar andere zelfstandige organisaties, dan zie ik vaak het tegenovergestelde. Denk aan specifieke nieuwe functies, maar ook aan op maat gemaakte EPD’en, die vervolgens samenwerken tussen organisaties lastig maken.
Om de onderlinge meerwaarde tussen de ouderen-, thuis- en ziekenhuiszorg verder vorm te geven hebben wij samen met de zorgverzekeraar gekeken naar één meerjarencontract voor de hele groep. Helaas bleek dit een brug te ver en doen wij nog steeds zaken met aparte zorginkopers. Wat mij betreft een gemiste kans, want juist door dit integraal te doen wordt ruimte gelaten voor de ‘Juiste Zorg op de Juiste Plek’ en kunnen zorginstellingen dat verder vormgeven.’
‘Dat is één van dé thema’s op dit moment, anders gaan contracteren. Met als belangrijke aspecten hierin hoe de verantwoordelijkheid van individuele zorgaanbieders voor toegankelijke zorg in heel Zeeland te borgen en hoe geïntegreerde zorg te contracteren.
Momenteel kijken partijen als zorgverzekeraars, IGJ, banken vooral naar wat de directie voor ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen doet. Logisch, aangezien dit de instelling is waarvoor het bestuur verantwoordelijk is. Tegelijkertijd is het voor de Zeeuwse bevolking echter van het grootste belang dat juist alle instellingen gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor de totaliteit van zorg. Contractering moet in gelijke mate aansluiten bij zowel de eerste verantwoordelijkheid voor de instelling als deze tweede verantwoordelijkheid voor het totaal.
Om dat te doen moeten wij kijken hoe deze verantwoordelijkheid voor het totaal te specificeren. Wat betekent dat? En wat mag én kan er van de individuele zorgbestuurders verwacht worden? Vervolgens bestuurlijk verankeren en daarmee onderdeel laten zijn van de governance.’
Foto: ZorgSaam Zorggroep Zeeuws-Vlaanderen
‘Ik kan me voorstellen dat je elke zorgbestuurder verantwoordelijk maakt voor één aspect én deze ook mandateert. Deze bestuurder en diens instelling beoordeel én toets je vervolgens hierop. Maak bijvoorbeeld een portefeuillehouder digitalisering, zoals wij nu al doen, maar contracteer vervolgens ook dat een bestuurder zich één dag per week bezig houdt met dit thema binnen de Zeeuwse Zorgcoalitie. Leg als zorgverzekeraar vast binnen welke kaders er geopereerd wordt en wat de consequenties zijn als dat niet gebeurt. Ik ben ervan overtuigd dat zolang deze tweede verantwoordelijkheid niet vastgelegd en geëxpliceerd wordt, vooruitgang lastig is. Zeker omdat op het niveau van de afzonderlijke zorginstellingen er altijd enkele onprettige besluiten genomen moeten worden.’
‘Het vormgeven én bepalen van onze rol in de regionale vraagstukken gaat niet zomaar. Zo hebben wij binnen ZorgSaam het afgelopen jaar een strategische verkenning gedaan. De belangrijkste conclusie: er staat ons een zorginfarct te wachten en daar moeten we iets aan doen. Anders zijn de consequenties voor ZorgSaam groot.
Integraliteit en samenwerking zijn daarin de sleutel. ZorgSaam kiest nadrukkelijk om zich te verbinden aan een aantal organisaties om toekomstbestendige zorg te kunnen garanderen. Dat betekent:
Gent en Zeeuws-Vlaanderen raken steeds meer vervlochten. Gent is een vitale stad met een jonge bevolking. Onze samenwerking met het Universitair Ziekenhuis Gent wordt steeds belangrijker. Niet alleen als tertiair centrum, maar ook vanwege de arbeidsmarkt.
Als bestuursvoorzitter zie ik het ook als mijn taak om dergelijke samenwerkingen een ‘beweging’ te laten zijn. Het is van belang te praten over de toekomst van de zorg en daarmee mensen mee te nemen in de veranderingen die komen. Daarbij benadruk ik de gezamenlijke verantwoordelijkheid die wij allen dragen voor de inwoners. De lange termijn is belangrijker dan de korte termijn, hoe vervelend dat soms ook is.’
‘Dat is een terecht punt. Voor mij is het van belang om hierin niet te veel in een typische blauwdruk te redeneren. Wij zijn in de zorg gewend om altijd in kwaliteitsverbeteringen te denken. Het gaat nu echter over een totaal ander punt: is er straks überhaupt wel zorg? Dat vraagt om een kanteling in perspectief: zet integraliteit en systeemdenken voorop en laat het kwaliteitsdenken maar één aspect in de discussie zijn.
Ik ben ervan overtuigd dat wanneer we thema’s, zoals de arbeidsmarkt en digitalisering, collectief gaan benaderen er meer draagvlak ontstaat. Als veel partijen zeggen iets te willen dan is de acceptatie in de eigen organisatie groter. Ook geeft het zorgverzekeraars een duwtje. Heb het over de toekomst van zorg, neem mensen mee en realiseer je dat er samen méér te halen valt dan alleen.’
‘Ga ten eerste niet samenwerken als het er niet toe doet. Samenwerken werkt alleen als er noodzaak en urgentie is. Samenwerkingsverbanden volledig laten ontstaan vanuit idealen werkt niet. Tuig daar ook geen groot circus voor op. Ten tweede opteer ik voor netwerken die overstijgend mogen en kunnen werken, waarvoor bestuurders en andere professionals zich persoonlijk hardmaken. Besteed ook dergelijke integraliteitsvragen niet uit en zorg dat eenieder spreekwoordelijk met zijn vinger tussen de deur zit. Wij willen én moeten er samen voor gaan. Tot slot is focus wat mij betreft essentieel. Pak specifieke thema’s beet en werk fact-based. Als je het niet kan meten, dan moet je er niet aan beginnen.’
Alle tien interviews met diverse bestuurders en beleidmakers vind je gebundeld terug in ons Samenwerkingsmagazine.
Wil je verder van gedachte wisselen over samenwerken in de zorg? We praten er met plezier een half uurtje met je over in een eerste digitale kennismaking.
