Verkennen van bestuurlijke keuzes voor klimaatadaptatie

In het Bestuursakkoord Klimaatadaptatie uit 2018 hebben alle overheden, waaronder ook het waterschap Brabantse Delta, zich gecommitteerd aan de ambities en maatregelen van het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA). Het DPRA heeft als doel onze leefomgeving klimaatbestendig en waterrobuust te maken. In 2050 dient de transitie naar een klimaatbestendige en waterrobuuste ruimtelijke inrichting gereed te zijn. Dit door de gevolgen van overstromingen, droogte, hitte en wateroverlast zo veel mogelijk te beperken.

Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen dienen hiervoor in 2020 het klimaatbestendig en waterrobuust handelen vastgelegd te hebben in hun beleid. De Rekenkamercommissie heeft TwynstraGudde gevraagd inzichtelijk te maken wat deze opgave voor het waterschap Brabantse Delta inhoudt. Wat zijn de bestuurlijke keuzes die hiervoor genomen moeten worden en hoe moet de besluitvorming voor het Algemeen Bestuur er uit zien. Dit in samenhang met andere grote (bestuurlijke) opgaven als de Omgevingswet.

Onze visie

Klimaatadaptatie is een complexe opgave. Het gaat om een (deels) nieuwe, verbrede opgave naast de kerntaken waar het waterschap aan werkt. Het is ook een opgave waarbij het waterschap in belangrijke mate afhankelijk is van andere partijen zoals gemeenten en de provincie. Daarnaast zorgt de verwevenheid met andere dossiers zoals de Omgevingswet en KRW voor complexiteit. Het is daarmee bij uitstek een onderwerp dat richtinggevende (politieke) keuzes vraagt van het Algemeen Bestuur van het waterschap. Dit vereist een intensief en vroegtijdig betrokken Algemeen Bestuur, dat in staat is om keuzes in samenhang te maken en daarmee de rol van het waterschap in de regio te bepalen.

Onze aanpak

Dit onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met de ambtelijke organisatie en het Dagelijks Bestuur van het waterschap Brabantse Delta. Documenten over klimaatadaptatie en aanpalende strategische opgaven zijn bestudeerd om een beeld te krijgen van de wijze waarop het waterschap hier invulling aan heeft gegeven en hoe het Algemeen Bestuur hierbij betrokken is geweest. Daarnaast zijn betrokken medewerkers en de portefeuillehouder geïnterviewd. De belangrijkste inzichten zijn getoetst in een spiegelsessie, zodat verdere afstemming en verdieping plaats kon vinden. Dat heeft geleid tot conclusies en een aantal concrete aanbevelingen.

Het resultaat

Onze rapportage is door de Rekenkamercommissie overgenomen en aangeboden aan het Algemeen Bestuur van het waterschap Brabantse Delta. We hebben geconstateerd dat het waterschap volop bezig is met klimaatadaptatie, maar dat het nog geen consequente bestuurlijke keuzes heeft gemaakt en daarmee veel ruimte laat. Wij hebben aan de hand van de tussendoelen van het DPRA de bestuurlijke keuzes voor het waterschap Brabantse Delta beschreven. Hiermee is een voorzet gedaan voor de wijze waarop het besluitvormingsproces er uit kan zien en de rol die het Algemeen Bestuur hierbij kan spelen. De rapportage biedt enkele duidelijke handvatten waarmee het Algemeen Bestuur zijn kaderstellende rol ten aanzien van klimaatadaptatie verder kan versterken.

Waarom TwynstraGudde?

Adviseurs van TwynstraGudde hebben veel ervaring met rekenkameronderzoeken in het algemeen en bij waterschappen in het bijzonder. Daarnaast hebben onze adviseurs inhoudelijke kennis van het onderwerp klimaatadaptatie en de opgave voor waterschappen. Onze adviseurs zijn betrokken, met een goed gevoel voor de verhoudingen in een politiek-bestuurlijke omgeving, maar met een onafhankelijke, kritische blik.