Het Warmtebedrijf Rotterdam is door de gemeente opgericht om de industriële restwarmte uit het havengebied in te zetten voor het verwarmen van woningen. Sinds de start in 2006 heeft het bedrijf veel tegenslagen gehad, waardoor financiële problemen zijn ontstaan. De gemeente Rotterdam heeft een groot belang in het Warmtebedrijf. Na een kritisch rapport van de Rekenkamer heeft de gemeenteraad unaniem besloten om een raadsenquête uit te voeren. TwynstraGudde heeft de enquêtecommissie geadviseerd over de inhoud en het proces, inhoudelijk onderzoekswerk uitgevoerd en een eindrapport opgesteld.
Een raadsenquête is het zwaarste instrument dat de gemeenteraad kan inzetten bij de uitoefening van zijn controlerende taak. De enquêtecommissie heeft onderzocht hoe de besluitvorming van het Warmtebedrijf sinds de oprichting is verlopen in relatie tot de gemeentelijke verantwoordelijkheid en welke lessen daaruit te trekken zijn.
De warmtewereld is een complexe en dynamische wereld. Ketenpartners zijn behalve partner in de warmteketen vaak ook concurrent van elkaar. Dit leidt tot een bijzonder speelveld, waarin risico’s zoals prijsvorming en warmteafzet volop aanwezig zijn. Daarom zijn politieke voorzichtigheid en een ervaren en transparante uitvoeringsorganisatie van groot belang. Tijdens het onderzoek heeft TwynstraGudde inzichtelijk gemaakt hoe de gemeentelijke rol- en positiebepaling invulling heeft gekregen in dit dynamische veld.
Voor de raadsenquête hebben we 3.000 documenten geanalyseerd, zoals businesscases, second opinions, besluiten, collegevoorstellen en interne en externe onderzoeken. De documenten hebben we chronologisch uitgezet op een tijdlijn. Zo hebben we betekenisvolle momenten en dwarsverbanden snel inzichtelijk gemaakt.
Uit het documentenonderzoek zijn een aantal hypothesen gekomen rondom de besluitvorming van het Warmtebedrijf. Deze hebben we getoetst aan de hand van besloten interviews met (voormalig) ambtenaren, bestuurders, betrokkenen vanuit de provincie en marktpartijen. Samen met de enquêtecommissie hebben we vervolgens getuigen en deskundigen gehoord in een openbare zitting met als doel om de inhoudelijke bevindingen te verifiëren.
De onderzoeksresultaten hebben we tot slot vertaald in een raadswaardig eindrapport. De gemeenteraad heeft hiermee inzicht gekregen in de financiële afwegingen, de inschatting van de risico’s, de uitvoering en de manier waarop de raad geïnformeerd is over de situatie bij het Warmtebedrijf. Op basis van de uitkomsten zijn 13 aanbevelingen gedaan. De raad heeft de 21 conclusies van het rapport onderschreven en de aanbevelingen vastgesteld.
Het ondersteunen en adviseren van raads- en enquêtecommissies is één van de expertises van TwynstraGudde. Onze adviseurs hebben veel ervaring met het uitvoeren van raadsonderzoeken en evaluaties. En de nodige kennis van de warmte- en energiewereld, alsmede contracteren en risicomanagement. We zijn in staat om op basis van een grote hoeveelheid documenten een heldere tijdlijn te reconstrueren en betekenisvolle momenten de analyseren. Daarbij nemen we de commissie continu mee in de inhoud van het onderzoek, waardoor we gezamenlijk tot een gedegen eindrapport komen.