Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de Provincie Noord-Brabant en de gemeente ’s Hertogenbosch hebben het initiatief voor een MIRT-onderzoek genomen. Zij werken daarin samen met de provincie Gelderland, de regio Rivierenland, Rijkswaterstaat en het Jeroen Bosch Ziekenhuis. TwynstraGudde heeft in opdracht van de initiatiefnemers het project- en het omgevingsmanagement voor het MIRT-onderzoek gedaan.
Adaptieve aanpak
Capaciteitsvergroting is niet de enige oplossing voor congestie op de snelweg. Weguitbreiding vergt bovendien een lange voorbereiding. Dat is een dilemma, want in de tussentijd wordt het probleem nijpender, terwijl de omstandigheden op langere termijn wel eens kunnen veranderen. Het is daarom slimmer te kiezen voor een adaptieve aanpak die inspeelt op actuele problemen, maar ook rekening houdt met toekomstige ontwikkelingen.
Verschillende invalshoeken
In onze visie is het belangrijk eerst een scherp en compleet beeld te krijgen van de opgave. Wat is er precies aan de hand? Wie maken gebruik van dit traject, waarom en hoe komt het dat er knelpunten zijn? Daarna is het mogelijk om vanuit verschillende invalshoeken te komen tot een pakket van maatregelen. We hebben een proces ontwikkeld op basis van drie werkstromen:
- Solide onderzoek. Deskundigen werkten parallel aan de thema’s bereikbaarheid & gedrag, ruimtelijke economie & leefbaarheid en natuur & landschap om problemen en kansen in beeld te brengen.
- Coalities smeden. Verkenners gingen het veld in om shareholders op te zoeken en met hen beelden, ideeën en (coalitie)kansen te verkennen. Dit was een uniek element in de aanpak. We kropen als het ware in de netwerken en vroegen shareholders mee te denken en mee te werken. Als verkenners hebben we een beroep gedaan op personen die de lokale netwerken goed kenden, zoals plaatselijke werkgevers.
- Dwarskijken. Om een meerdimensionaal beeld van de opgaven te krijgen, zijn dwarskijkers ingezet met als doel om niet verwachte kansen toch in beeld te krijgen. Zo hebben we innovatiesessies, gebruikersonderzoek, een hackathon en een jongerenforum georganiseerd.
Convergeren door integratiesessies
De informatie uit de drie werkstromen hebben we bij elkaar gebracht in enkele integratiesessies. Dit heeft geresulteerd in een breed gedragen beeld van feiten, opgaven en kansen.
Het resultaat
Ons onderzoek heeft een adaptief pakket van maatregelen opgeleverd. Door quick wins wordt het knelpunt op korte termijn niet groter, door maatregelen op middellange termijn blijft het probleem beheersbaar en door maatregelen op lange termijn wordt het knelpunt opgelost.
Daarnaast hebben we uitgewerkt hoe de initiatiefnemer vorm kan geven aan een gebiedsgerichte, adaptieve MIRT-verkenning. De voorgestelde maatregelen hebben we daarvoor gerangschikt volgens de vijf I’s: inrichten, in stand houden, informeren, innoveren en investeren. Verder hebben we aangegeven hoe de initiatiefnemer op adaptieve wijze kan samenwerken met de shareholders op basis van de gestelde doelen. Ook hebben we een voorstel voor monitoring gedaan.
Doordat de verschillende processen deels gelijktijdig plaatsvonden, kon het MIRT-onderzoek binnen een half jaar worden afgerond. Normaal staat er twee jaar voor.
Vervolg: MIRT-verkenning
Het voorgestelde pakket van maatregelen is de basis om gezamenlijk via een adaptieve aanpak de doorstroming op de A2 te verbeteren. Op basis hiervan heeft de initiatiefnemer een besluit genomen om de volgende fase in te gaan: een adaptieve gebiedsgerichte MIRT-verkenning met de bijbehorende bekostigingsafspraken over circa 500 miljoen euro tussen Rijk en regio.
De meerwaarde van TwynstraGudde
Een adaptieve aanpak van een MIRT-onderzoek is nieuw. We hebben die aanpak kunnen realiseren door op nieuwe manieren meerdere partijen in het proces te betrekken. Onze adviseurs hebben daarbij gebruik gemaakt van hun brede ervaring met omgevingsmanagement, projectleiding en samenwerking. Die ervaring is gecombineerd met inhoudelijke kennis van mobiliteit en bereikbaarheid.
