De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Bekijk de impact voor het ministerie van Infra
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Bekijk de impact voor gemeente Amsterdam
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Impact via tijdelijke kwartiermaker
Het moet allemaal frisser, bruisender en groener. De binnenstad van Terneuzen moet zichzelf de komende jaren opnieuw uitvinden. Het Totaalplan Binnenstad Terneuzen is de allesomvattende toekomstvisie, waarin staat beschreven hoe de vernieuwing en ontwikkeling van de binnenstad vorm kan krijgen. TwynstraGudde is gevraagd om uitvoering te geven aan het Totaalplan door de rol van kwartiermaker te vervullen.
Impact via allesomvattende toekomstvisie
De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Lees verder
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Lees verder
Jasper Oudshoorn, Adviseur Zorg
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Lees meer over deze opdracht
Het stationskwartier moet dé bruisende ontmoetingsplek worden van Helmond en de rest van de regio. Een vitaal gebied waar het goed wonen, werken en vertoeven is. Het station zelf is al in een nieuw jasje gestoken. De ontwikkeling van het gebied eromheen is de volgende stap. Een gebiedsvisie moest nog worden opgesteld. Parallel aan het opstellen van deze visie is TwynstraGudde gevraagd om de ontwikkelstrategie te maken én de financiële haalbaarheid te bepalen.
Bekijk meer
Maar hoe help je zelfsturende teams zonder het (her)introduceren van een managementlaag of het permanent afnemen van regelruimte? Mijn advies: organiseer opschalingspunten die meebewegen met de teams.
Teams in de zorg krijgen te maken met de meest uiteenlopende vraagstukken, onder meer op het gebied van zorginhoud, teamontwikkeling en bedrijfsvoering. Door bijvoorbeeld discussie tussen teamleden of door onduidelijke kaders binnen de organisatie, kunnen dergelijke vraagstukken voor besluiteloosheid en vertraging zorgen. Het laatste wat je wil is dat een team vastloopt, met gedoe tussen collega’s en onrust bij cliënten als gevolg. Een oplossing die ik in de praktijk heb zien werken, is de inzet van zogenaamde opschalingspunten. Een aanspreekpunt buiten het team, met meer bevoegdheden dan het team zelf. Hij of zij kan, op verzoek van het team, de knoop doorhakken en voor besluitvorming zorgen. Hierdoor kan het team weer verder.
Omdat de vraagstukken zo divers kunnen zijn, is het handig om de meest voorkomende vraagstukken te clusteren en aan vaste opschalingspunten te koppelen. Denk bijvoorbeeld aan een teamleider of -coach als opschalingspunt rondom bedrijfsvoering en een gedragsdeskundige als opschalingspunt bij zorginhoudelijke vraagstukken. Belangrijk is dat deze opschalingspunten (hiërarchisch) dichtbij de teams staan, de context van de teams kennen en makkelijk aanspreekbaar zijn. De Raad van Bestuur is in principe altijd het laatste opschalingspunt en in alle gevallen de eindverantwoordelijke.
Mijn ervaring is dat een dergelijke verdeling van bevoegdheden zorgt voor duidelijkheid over waar teams terecht kunnen wanneer zij er zelf niet uitkomen. Bovendien worden operationele of tactische vraagstukken dichtbij de teams opgelost, wat niet alleen fijn is voor de teams, maar ook voor het bestuur. De opschalingspunten werken namelijk als ‘hitteschild’ voor het bestuur, waardoor zij zich meer kan focussen op strategische vraagstukken.
Een risico bij een zelfsturend team is dat zij de verkeerde kant dreigt op te gaan, bijvoorbeeld qua financiën of rondom de zorg van een cliënt, maar het zelf niet ziet (of wil zien). Zelfs voor het bestuur, zeker wanneer zij verantwoordelijk is voor tientallen teams verspreid over een groot gebied, kan dit aan de aandacht ontsnappen. Opschalingspunten kunnen ook hier de oplossing bieden. Omdat zij van dichtbij zien wat er bij de teams speelt, fungeren zij als het ideale ‘vangrail’. Het opschalingspunt kan in een dergelijke situatie interveniëren, wat wil zeggen dat hij of zij tijdelijk de regie van het team overneemt en zorgt voor bewustwording en verbetering. Het team is dan tijdelijk minder zelfsturend. Zodra het team weer in balans is, kan het opschalingspunt een stap terug doen en geldt het principe van zelfsturing weer. Dit vraagt uiteraard wel van de opschalingspunten om weloverwogen om te gaan met hun bevoegdheid en niet om de haverklap of zonder goed overleg met het team te interveniëren. Het uitgangspunt blijft namelijk: zelfsturing, tenzij.
Bij het overgaan tot opschalen of interveniëren is goed overleg tussen het team en het opschalingspunt cruciaal voor een goed resultaat. Ik adviseer dan ook om, in het geval van twijfel, elkaar proactief op te zoeken en het gesprek aan te gaan. Is er een echt vraagstuk voorhanden of spelen er risico’s, en zo ja, wat kan het team zelf doen om dit op te lossen? Bijkomend voordeel van dit gesprek is dat het opschalingspunt al vroegtijdig betrokken is en daardoor, mocht het echt nodig zijn, beter in staat is om het team te helpen. Het mooie is dat simpelweg het bestaan van opschalingspunten de teams meer vertrouwen en houvast geeft, waardoor het vaak niet eens komt tot opschalen en interveniëren.
Heeft u na het lezen van mijn blog toch twijfels bij of vragen over de combinatie van zelfsturing en opschaling/interveniëren? Of heb je andere oplossingsrichtingen? Ik hoor het graag!
