Projectmatig werken is in transitietijd aan herziening toe

Hang naar zekerheid in een onzekere wereld

De constatering

Fianne Lindenaar (partner op het gebied van sturing en beheersing) ziet dat het streven naar een perfecte beslissing de boel lamlegt. ‘Laten we dat nog even goed onderzoeken’, is een gevleugelde uitspraak die ze te vaak gehoord heeft. Daar komt bij dat – nog steeds – wordt gevraagd om de traditionele detailplanningen die in deze snel veranderende wereld niet te maken zijn. ‘Omdat de context compleet kan veranderen door een rechtszaak, nieuwe politieke koers of Europese wetswijziging.’ Het zijn symptomen van hetzelfde probleem: projecten worden met steeds meer onzekerheid omgeven en toch durven we als professionals onze hang naar zekerheid niet los te laten.

De handvatten

Volgens collega partner Daniëlla van Well moeten we afstappen van het idee dat we met een eindeloze set kaders en regels de wereld waarin projecten worden uitgevoerd kunnen controleren. ‘Je kan in een onzekere context niet alles wat zich mogelijk voor kan doen doordenken.’ Daarom moeten we volgens Daniëlla in plaats daarvan een stip op de horizon zetten die voldoende ruimte biedt om adaptief te zijn. En daarbij werken vanuit principes. Bijvoorbeeld: zoveel mogelijk voortgang blijven maken en rapporteren hoeveel voortgang is gemaakt en waarom dit veel of weinig was.

Daarbij moeten we bijsturen van de koers als iets positiefs gaan zien. ‘Een besluit is niet iets zaligmakends. Als het toch anders moet, dan is dat voortschrijdend inzicht. Nu wordt het vaak geproblematiseerd als afwijken van een plan'. Het sturingsprincipe waar Geert Teisman in zijn interview op pagina 112 over spreekt, sluit daar mooi bij aan: besluiten maken, terwijl je weet dat je 85 procent van de kennis nog niet hebt.’ In de woorden van Teisman: ‘Hoe beter je bezig bent, hoe sneller je beleid veroudert.’