Een toekomstbestendige A12-corridor dankzij samenwerking op maat

In 2019 sloegen vijf gemeenten rondom de A12 de handen ineen om grip te krijgen op uitdagingen die toen actueel waren, zoals het dreigende overschot aan logistieke kavels. Met succes: de regio is uitgegroeid tot een van de zes belangrijkste logistieke hotspots in Nederland. De kavelproblematiek is verleden tijd – en daarmee brak ook het moment aan om de samenwerking in haar toenmalige vorm te beëindigen. 

Toch blijft er behoefte aan samenwerking in de regio. Bedrijven en overheden zien kansen om gezamenlijke uitdagingen aan te pakken en de bedrijventerreinen in de regio toekomstbestendig te maken. De stuurgroep van de A12-corridor vroeg TwynstraGudde daarom te verkennen op welke inhoudelijke thema’s regionale samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven wél noodzakelijk blijft. 

Op zoek naar gedeelde behoeften 

In opdracht van de provincie Zuid-Holland voerden we gesprekken met ondernemersverenigingen, parkmanagementorganisaties, regioambassadeurs en ondernemers uit de regio. De centrale vraag: op welke onderwerpen kunnen bedrijven niet zelfstandig of op lokaal niveau resultaten boeken, maar is er behoefte aan afstemming op regionaal niveau? 

Vijf uitdagingen 

Uit de gesprekken kwamen vijf uitdagingen naar voren die vragen om een bredere samenwerking: 

1. Slimmer omgaan met schaarse ruimte: De druk op beschikbare kavels neemt toe, wat de groei van bedrijven kan belemmeren. Herstructurering, clustering van bedrijven en een gezamenlijke visie op ruimtegebruik zijn nodig om efficiënter om te gaan met de beschikbare ruimte. 
2. Coördineren van infrastructuur: Bereikbaarheid en verkeersveiligheid blijven een aandachtspunt. Denk aan de toegang tot provinciale wegen en het verlichten van parkeerdruk bij bedrijventerreinen. Goede coördinatie tussen verschillende overheden is essentieel, zeker met het oog op infrastructurele projecten zoals de verbreding van de A20. 
3. Voorbereiden op zero-emissiezones: De invoering van zero-emissiezones vanaf 2025 vraagt om regionale logistieke hubs en gedeelde faciliteiten, zoals laadpleinen. Uitdagingen zoals netcongestie en hoge investeringskosten maken een gezamenlijke aanpak noodzakelijk. 
4. Huisvesting van arbeidsmigranten: Goede huisvesting is niet alleen een sociaal vraagstuk, maar ook een belangrijke arbeidsvoorwaarde. Bedrijven willen meedenken over oplossingen die bijdragen aan draagvlak in de omgeving en behoud van arbeidskrachten. 
5. Versnellen van de energietransitie: Bedrijven zoeken naar manieren om samen te werken aan duurzame energieoplossingen, zoals gedeelde zonne-energie en het aanpakken van netcongestie. Een regionale aanpak kan bijdragen aan snellere en effectievere oplossingen. 

Doelgerichte en flexibele samenwerking 

Ondernemers zijn helder: er is geen behoefte aan nieuwe overlegstructuren, maar wel aan regionale afstemming tussen bedrijven en de overheid. De geïnterviewde ondernemers zien die samenwerking vooral als een middel om concrete verbeteringen te realiseren en benadrukken dat de samenwerking doelgericht en flexibel moet blijven. Ze zien een rol voor de overheid als coördinator, waarbij bestaande overlegvormen zoals parkmanagement en sectorale belangenbehartiging worden benut. 

De volgende stap: periodieke bijeenkomsten 

Daarom adviseerden we een lichte vorm van samenwerking, met periodieke bijeenkomsten tussen bedrijven, gemeenten en de provincie. De provincie Zuid-Holland vervult hierin een coördinerende rol. Daarnaast is de aanbeveling om één à twee keer per jaar een regionale bijeenkomst te organiseren rondom de gedeelde thema’s. Daarbij sluiten gemeenten, provincie en vertegenwoordigers van de bedrijven uit de A12-corridor aan, en indien nodig parkmanagers en bedrijventerreinen-ambassadeurs. Als de behoefte groeit, kan de frequentie eenvoudig worden opgeschaald. De provincie neemt hierin het initiatief: bedrijven worden betrokken via de bestaande ondernemers- en brancheorganisaties. 

Door de wensen en behoeften van ondernemers centraal te stellen, ontstaat een praktische en uitvoerbare aanpak. Nu is het aan ondernemers, overheden en andere betrokken partijen om gezamenlijk de volgende stappen te zetten.  

Waarom TwynstraGudde? 

Wij helpen bij het inrichten, evalueren en begeleiden van organisatie-overstijgende samenwerkingen rondom complexe opgaven. Dat doen wij met brede ervaring en met de inzet van ons eigen gedachtegoed, dat is geworteld in zowel de praktijk als de wetenschap. We begeleiden organisaties bij het bouwen en versterken van samenwerkingsverbanden. Daarbij ontwikkelen we modellen en werkwijzen die houvast bieden en ruimte laten voor maatwerk, zodat samenwerking echt gaat werken.