Ik maak, als adviseur Social design bij TwynstraGudde, deel uit van het team Bouwdepot. Het team ontwikkelt het verhaal en de aanpak van het Bouwdepot, en werkt aan standaardisatie en toepasbaarheid van de aanpak, zodat gemeenten en begeleiders er zelfstandig mee aan de slag kunnen. ‘Deze aanpak helpt om te werken vanuit vertrouwen.’
Nederland telt tussen de 10 en 15 duizend dak- en thuisloze jongvolwassenen tussen de 18 en 27 jaar. Ze hebben vaak te maken met meerdere problemen: fysieke en mentale klachten, jeugdtrauma’s, sociaal isolement, opgegroeid in armoede en ze bevinden zich in een gemarginaliseerde situatie.
Binnen die groep hebben vooral de 18- tot 21-jarigen het moeilijk, van wie ouders of verzorgers om wat voor reden dan ook financieel niet (kunnen) ondersteunen. Wettelijk vallen ze nog onder de onderhoudsplicht van hun ouders - daarom krijgen ze slechts een paar honderd euro bijstand per maand. Dat maakt dat ze snel in een vicieuze cirkel terecht kunnen komen met nog meer problemen en oplopende schulden.
Want: zonder inkomen geen toegang tot de woningmarkt; en zonder stabiele woonsituatie lukt het vaak niet om een opleiding af te maken en startkwalificaties te halen. Ook de persoonlijke ontwikkeling stagneert. Dit is de periode in je leven waarin je ontdekt wie je bent en welk levenspad lijkt te passen. Maar door de stapeling van acute problemen, stagneer je en staat je leven stil. En dreigt juist achteruitgang.
Stichting het Bouwdepot, opgericht in 2021, ontwikkelde een even simpele als succesvolle aanpak om deze jongeren te helpen hun leven (weer) op de rit te krijgen: geef deze jongvolwassenen gedurende een jaar een inkomen dat voldoende en stabiel is (1.150 euro per maand) en het vertrouwen dat zij de rust die dat brengt, benutten om hun leven op de rails te zetten.
Om deze aanpak in praktijk te brengen, werkt het Bouwdepot samen met gemeenten, professionals uit de (jeugd)zorg en -opvang, wijkteams, scholen, maatschappelijk werk en gemeentelijke loketten. Zo zijn er meerdere pilots gedaan waaruit telkens blijkt dat deze aanpak werkt. De volgende stap is dan ook bredere implementatie en opschaling.
Echter, het Bouwdepot loopt tegen de ‘pilotparadox’ aan. Dat is de situatie waarin je in de pilotfase een vrije ruimte kan bouwen waarin succesvol geleerd wordt, maar waarbinnen je niet de kaders kunt creëren om opschaling en implementatie mogelijk te maken. Met andere woorden: de vrije ruimte die maakte dat jouw pilot een succes kon worden, maakt in de post-pilotfase plaats voor het ‘gewone’ systeem van wet- en regelgeving, werkwijzen en cultuur, dat vervolgens implementatie en opschaling in de weg staat.
Download het gehele artikel hieronder.
Ik heb ook een presentatie gegeven over de inhoud van dit artikel in Pakhuis de Zwijger tijdens de lancering van het magazine Handelen in transities. Bekijk deze hieronder.