Grote verschillen in aanpak, versnipperde beleidsvorming
Uit ons onderzoek blijkt dat betrokkenheid en beleidsvorming per gemeente sterk uiteenlopen. Waar grote gemeenten als Rotterdam en Zaanstad al jaren actie ondernemen, ontbreken bij veel kleinere gemeenten het inzicht, de capaciteit en een concreet handelingsperspectief. Er is geen wettelijke verplichting, er zijn beperkte middelen en het onderwerp ligt gevoelig in de maatschappij. Bovendien is de problematiek divers. Er bestaat geen blauwdruk voor een aanpak. Elke situatie is anders, afhankelijk van bijvoorbeeld eigenaarschap (corporatie of niet), leefomgeving, bodemgesteldheid, soort woning, bouwtechniek en type fundering. Gemeenten hebben dan ook behoefte aan handreikingen, samenwerking, kennis, tools en informatie. Maar beleidsvorming is vaak versnipperd of ad-hoc georganiseerd, en vaak ontbreken structurele monitoring en evaluatie. De funderingsproblematiek staat om al die redenen zelden expliciet op de agenda.
TwynstraGudde voerde het onderzoek uit met een combinatie van documentenanalyses, enquêtes, interviews en verdiepingssessies met decentrale overheden. Daarnaast werkten we nauw samen met een begeleidingscommissie bestaande uit onder andere de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Unie van Waterschappen (UvW), Interprovinciaal Overleg (IPO) en het Rijk. De taak van de commissie was om samen met de opdrachtgever vanuit hun specifieke achtergronden de voortgang te bewaken en te beoordelen.
We maakten niet alleen de balans op van de aanpak van de funderingsproblematiek, maar gingen ook in gesprek over rolopvatting, (interbestuurlijke) samenwerking en beleidsontwikkeling. Daarbij gebruikten we het beleidsmodel ‘Weten, Willen, Werken’. Dit model geeft door zijn drietrapsopzet (eerst doelen en rollen bepalen, dan een aanpak kiezen en vervolgens de uitvoering inrichten) structuur aan de beleidspraktijk. Met onze aanpak maakten we voor verschillende overheden hun positie inzichtelijk, konden goede voorbeelden worden gedeeld en hebben we samen handelingsperspectieven verkend. Daarbij vervulden we een verbindende rol tussen beleid, uitvoering en bestuur, met oog voor ieders perspectief, rol en belang.
Op basis van het onderzoek formuleerden we concrete aanbevelingen voor beleidsmakers bij verschillende overheden:
Het complete rapport met aanbevelingen lees je hier: Hoe lokale overheden omgaan met de funderingsproblematiek
Een ding is duidelijk: de funderingsproblematiek vraagt om een gezamenlijke, interbestuurlijke aanpak. Die aanpak is complex en moet afgestemd worden op de specifieke, lokale en regionale omstandigheden en behoeften om succesvol te kunnen zijn. TwynstraGudde draagt hieraan bij door inzicht te bieden, samenwerking te stimuleren en handelingsperspectieven te ontwikkelen. We combineren gedegen expertise van de materie met vakkundige procesbegeleiding. Zo helpen we overheden om hun rol te pakken in een gevoelige opgave die raakt aan de fysieke leefomgeving, woningkwaliteit en maatschappelijke stabiliteit.
Onze adviseurs hebben kennis van de diverse opgaven in het stedelijk en landelijk gebied, kennen de partijen en hebben gevoel voor bestuurlijke verhoudingen. Daarnaast hebben we veel ervaring met het onderzoeken van samenwerkingsvraagstukken. Hierdoor kunnen we als onafhankelijke buitenstaander tot relevante resultaten komen.
Wil je meer weten over dit onderzoek of over hoe wij overheden ondersteunen bij complexe beleidsopgaven? Neem contact met ons op.