De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Bekijk de impact voor het ministerie van Infra
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Bekijk de impact voor gemeente Amsterdam
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Impact via tijdelijke kwartiermaker
Het moet allemaal frisser, bruisender en groener. De binnenstad van Terneuzen moet zichzelf de komende jaren opnieuw uitvinden. Het Totaalplan Binnenstad Terneuzen is de allesomvattende toekomstvisie, waarin staat beschreven hoe de vernieuwing en ontwikkeling van de binnenstad vorm kan krijgen. TwynstraGudde is gevraagd om uitvoering te geven aan het Totaalplan door de rol van kwartiermaker te vervullen.
Impact via allesomvattende toekomstvisie
De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Lees verder
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Lees verder
Jasper Oudshoorn, Adviseur Zorg
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Lees meer over deze opdracht
Het stationskwartier moet dé bruisende ontmoetingsplek worden van Helmond en de rest van de regio. Een vitaal gebied waar het goed wonen, werken en vertoeven is. Het station zelf is al in een nieuw jasje gestoken. De ontwikkeling van het gebied eromheen is de volgende stap. Een gebiedsvisie moest nog worden opgesteld. Parallel aan het opstellen van deze visie is TwynstraGudde gevraagd om de ontwikkelstrategie te maken én de financiële haalbaarheid te bepalen.
Bekijk meer
Volgens de minister heeft binnenstedelijk bouwen de voorkeur, maar ‘alleen in de binnensteden bouwen is niet voldoende om aan de vraag te volgen en het woningtekort in te lopen’. Vervolgens somt de minister op dat ook ‘aan de randen van de centrumstad, maar binnen het bestaande stedelijk gebied’ kan worden gebouwd. Als dat onvoldoende blijkt, dan komen ‘de plekken binnen of direct aan het bestaande bebouwde gebied binnen de stedelijke agglomeratie’ aan de beurt. En als dat nog steeds niet voldoende is dan kan het ‘in bepaalde regio’s noodzakelijk zijn ook andere plekken in beeld te hebben’.
Het Rijksbeleid van het afgelopen decennium stond in het teken van decentralisatie van de volkshuisvesting en ruimtelijke ordening. Ministers verkondigden de misvatting dat Nederland eigenlijk wel ‘af’ was, onder het motto “woningbouw, dat is geen taak meer van het Rijk, dat kunnen provincies, gemeenten en de markt verzorgen”. Ook voor de woningbouw gold: een decentralisatie, zonder de benodigde budgetten, dus een bezuiniging.
In de afgelopen jaren is dan ook het departement wat zich met Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting bezig hield weg georganiseerd. VROM is opgeheven, Ruimtelijke Ordening is samengevoegd met Infrastructuur & Milieu en Volkshuisvesting is naar Binnenlandse Zaken verhuisd en fors ingekrompen. En nu is Ruimtelijke Ordening weer samengevoegd met Binnenlandse Zaken. De verantwoordelijkheid voor het bouwen van woningen is gedecentraliseerd naar de provincies en de gemeenten, zonder middelen. De minister probeert nu weer enigszins regie te nemen.
In 2013 publiceerde de tijdelijke commissie Huizenprijzen het rapport ‘Kosten Koper’. De Tweede Kamer had de commissie opdracht gegeven te onderzoeken hoe prijzen en kosten van woningen in Nederland tot stand komen. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat het ‘beleid’ was van de overheid om schaarste te creëren. De crux was de onjuiste aanname dat de hogere grondopbrengsten – veroorzaakt door schaarste – Rijksbijdragen overbodig zouden maken. Over inzetten van schaarste zei Wim Derksen (vml. Directeur Ruimtelijk Planbureau) destijds: “Je kunt in de steden wel meer bouwen, maar dan moet je er wel heel veel geld bijleggen. Of je moet overal nieuwbouw verbieden, dan stijgen de prijzen zodat je in de steden in herstructureringsgebieden kan bouwen. Maar dat is pervers.” Het mechanisme dat Derksen pervers noemt, was dus onderdeel van het Rijksbeleid.
Mede door het jarenlang onvoldoende regie voeren, is momenteel wederom schaarste het gevolg. Des te meer reden voor effectieve regie door de Rijksoverheid. De minister schrijft er over: “regie op goed samenspel, zowel publiek als publiek/privaat. Kortom: het voortouw nemen in onze gezamenlijke opgave.” Maar wat betekent dat in de praktijk? In de gebieden met de grootste bouwopgave werkt het kabinet samen met de medeoverheden in woondeals en regionale verstedelijkingsstrategieën. Daarnaast is het kabinet “in overleg met provincies (en gemeenten) over de vormgeving van de leefomgeving vanuit het perspectief van één overheid”. Dit wordt gekoppeld aan het initiatief van de NEPROM (in samenwerking met een groot aantal publieke en private partijen), de zogeheten NOVI-alliantie, om Regionale Investeringsagenda’s (RIA’s) op te stellen. “Voor de zomer zullen de betrokken overheden een gezamenlijk beeld hebben over tempo en aantallen per regio”. De vraag is hoe deze RIA’s zich verhouden tot recent gesloten Woondeals; de minister zegt daar niets over.
De minister schrijft dus dat de voorkeur binnenstedelijk bouwen is. De grote steden en de meeste provincies kunnen tevreden zijn over de voorkeur van het kabinet voor binnenstedelijk bouwen. Zij zijn tegen het bouwen buiten de stad. Het kabinet houdt dus de lagere overheden te vriend, maar de woningbouwproductie wordt onvoldoende geholpen. Daarom is het een goede zaak dat private partijen een plek aan tafel krijgen om RIA’s op te stellen. Kunnen private partijen - in die regionale overleggen – voldoende positie krijgen zodat het dogma van hoogbouw en binnenstedelijke bouwen voldoende wordt losgelaten om een versnelling in de woningbouw te krijgen en de jarenlange achterstanden in te lopen?
Dat zou een goede zaak zijn. Want bouwen buiten de stad is nu, met een imploderende Coronaeconomie, hard nodig. Woningbouw heeft onbetwist een groot effect op de economische groei, direct en indirect. Dus wat is nu echt nodig? Locaties aanwijzen door het Rijk en geld beschikbaar stellen voor infrastructuur en grondaankoop, zowel voor binnen de stad als er buiten. Stimuleer de economie en los tegelijkertijd een urgent en steeds groter wordend maatschappelijk probleem op!
Bouwen aan de rand van de stad? Doe het voor de BV Nederland. Zou je samen willen sparren hoe je hier invulling aan kunt geven? Stuur mij een berichtje om (digitaal) een kop koffie drinken.
Lees ook het artikel dat op Stadszaken.nl is gepubliceerd: Rijk trekt regie naar zich toe: ook woningbouwlocaties buiten de stad.
