De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Bekijk de impact voor het ministerie van Infra
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Bekijk de impact voor gemeente Amsterdam
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Impact via tijdelijke kwartiermaker
Het moet allemaal frisser, bruisender en groener. De binnenstad van Terneuzen moet zichzelf de komende jaren opnieuw uitvinden. Het Totaalplan Binnenstad Terneuzen is de allesomvattende toekomstvisie, waarin staat beschreven hoe de vernieuwing en ontwikkeling van de binnenstad vorm kan krijgen. TwynstraGudde is gevraagd om uitvoering te geven aan het Totaalplan door de rol van kwartiermaker te vervullen.
Impact via allesomvattende toekomstvisie
De energietransitie is in de fase van uitvoering. Voor gemeenten breekt daarmee een nieuwe tijd aan. Met de regionale energiestrategie (RES), de transitievisie warmte (TVW) en het regionale mobiliteitsprogramma (RMP) zijn de piketpaaltjes geslagen. Nu worden mensen geworven en concrete maatregelen gekozen. De schop gaat de grond in en er moet voortgang worden geboekt. De vraag waar gemeenten nu voor staan, is: hoe breng je de energietransitie van plan naar uitvoering?
Lees verder
De waterschapsverkiezingen liggen alweer bijna drie maanden achter ons. De nieuwe algemene besturen (AB) zijn geïnstalleerd, de dagelijks besturen (DB) worden geformeerd en zijn in een aantal waterschappen al gestart. Dit is de periode waarin nieuwe politieke ambities worden gevormd en er een andere bestuurlijke dynamiek ontstaat. Alle reden om als waterschap stil te staan bij het bestuurlijk samenspel en de wijze waarop dit georganiseerd is. Dat vond ook het waterschap waar wij aan de slag gaan met een advies over bestuurs- en directieondersteuning. Lees wat wij voor dit waterschap doen en ook voor jouw waterschap kunnen doen.
Lees verder
Jasper Oudshoorn, Adviseur Zorg
De gemeente Den Haag brengt innovatieve bedrijvigheid, zorgverleners, onderwijs en andere partijen bij elkaar. In samenwerking komen nieuwe producten en diensten en innovatieve vormen van dagelijkse zorgverlening tot stand. Meer inwoners van de stad kunnen daardoor in de toekomst rekenen op zorg, meer ondernemers beginnen in deze sector met een bedrijf en er wordt gewerkt aan een grotere verscheidenheid aan banen. Drie gemeentelijke diensten trekken het programma. Sandra van de Waart (teammanager bij de afdeling Economie) heeft Nathal van Rijn (TwynstraGudde Interim Management) aangesteld als kwartiermaker Zorginnovatie.
Lees meer over deze opdracht
Het stationskwartier moet dé bruisende ontmoetingsplek worden van Helmond en de rest van de regio. Een vitaal gebied waar het goed wonen, werken en vertoeven is. Het station zelf is al in een nieuw jasje gestoken. De ontwikkeling van het gebied eromheen is de volgende stap. Een gebiedsvisie moest nog worden opgesteld. Parallel aan het opstellen van deze visie is TwynstraGudde gevraagd om de ontwikkelstrategie te maken én de financiële haalbaarheid te bepalen.
Bekijk meer
Op 4 oktober maakte het kabinet bekend hoe het prijsplafond voor energie er in 2023 uit gaat zien. Per 1 januari 2023 geldt er een maximumprijs, respectievelijk € 1,45 per m3 gas en € 0,40 per kWh elektriciteit. Deze prijs geldt tot een verbruik van 1.200 m3 voor gas en 2.900 kWh voor elektriciteit. Voor alles wat je méér gebruikt, betaal je de veel hogere marktprijs. In november en december van dit jaar krijgen huishoudens een vaste korting van € 190,- op hun energierekening. De prikkel om energie te besparen, blijft met deze ingreep aanwezig. Niet alleen omdat je boven het plafond het hoge markttarief betaalt, ook omdat de energieprijzen onder het plafond al best fors zijn.
Volgens het kabinet blijft minimaal de helft van alle huishoudens onder het plafond. Het is echter nog maar de vraag in hoeverre dat klopt. Voor veel huishoudens zal het plafond niet voldoende zijn. Als je in je eentje in een appartement woont, zal het wel lukken, maar met z’n vieren in een eengezinswoning uit de jaren ’70 waarschijnlijk niet. En wat als je om medische redenen een hoger energiegebruik hebt dan normaal? Hoe ligt het bij ouderen die de hele dag thuis zijn en behoefte hebben aan wat meer warmte? Ondanks het prijsplafond vervallen veel huishoudens in energiearmoede, is de verwachting. Dat zullen in toenemende mate ook huishoudens met een middeninkomen zijn, die zich voorheen prima konden redden.
Sociale minima worden extra ondersteund met een energietoeslag van € 1.300,-. Deze groep kon de woonlasten al nauwelijks opbrengen toen energie nog betaalbaar was. Dit jaar zakken zij door de bodem. De toeslag wordt bekostigd door het Rijk. Bijstandsgerechtigden krijgen dit geld automatisch. Anderen die er recht op hebben, moeten het zelf aanvragen bij de gemeente.
Daarnaast heeft het kabinet in maart en juli twee keer € 150 miljoen verdeeld voor energiebesparende maatregelen. Daarbij is er afgelopen juli alvast € 68,5 miljoen verdeeld voor de lokale uitvoering van de nationale isolatieaanpak. Met dit geld kunnen gemeenten helpen bij kleine energiebesparingsmaatregelen zoals leidingisolatie, radiatorfolie, ledlampen en de aanschaf van een energiezuinige koelkast. De aanpak van gemeenten verschilt: de ene stuurt een klusbus door de wijken, in de andere gemeente gaan energiecoaches bij de mensen langs. Zij geven advies, maar kunnen ook concreet iets doen. Soms is dat de enige manier om te zorgen dat er werkelijk iets gebeurt.
Schuldhulpverlening blijft tot slot van groot belang. Het kabinet heeft een noodfonds ingesteld om te kwetsbare huishoudens te beschermen tegen te hoge schulden. Daarnaast blijft de gemeentelijke schuldhulpverlening nodig. Ook daarvoor zal het kabinet extra geld vrijmaken, zodat gemeenten zo snel mogelijk kunnen helpen bij geldzorgen.
De sterke stijging van de energieprijzen heeft iedereen overvallen. In allerijl worden er hulpinstrumenten opgetuigd om huishoudens bij te staan, maar er zijn nog veel vragen, verbeterpunten en losse eindjes. Het zijn kenmerken van haastwerk. Maar er is ook haast geboden om het oplopen van betalingsachterstanden te voorkomen! Wat is daarvoor nodig?
Overzicht is vaak ver te zoeken in ons land met vele toeslagen en hulploketten. Het gevolg is dat de doelgroep niet weet voor welke hulp ze in aanmerking komt, bij wie ze daarvoor moeten zijn en wat ze ervoor moeten doen. Ook bij bestrijding van energiearmoede zien we de ingewikkelde structuren onmiddellijk weer de kop opsteken. Er zijn rijkssubsidies en noodfondsen en er is gemeentelijk geld. Gemeenten mogen binnen ruime kaders zelf besluiten hoe ze het uitgeven. Het mag echter niet zo zijn dat de mensen waarvoor de regelingen bedoeld zijn, door de bomen van alle verschillende mogelijkheden, het bos niet meer zien. Het is dus zaak om als overheid regelingen bij elkaar te brengen en een overzichtelijk hulpaanbod aan te bieden.
Samenwerking is daarbij broodnodig. Het bestrijden van energiearmoede ligt niet alleen op het bordje van duurzaamheidsmedewerkers bij de gemeente, maar evengoed bij de medewerkers in het sociale domein. Buiten de gemeente kan goede samenwerking met de Rijksoverheid, woningcorporaties, de energieleveranciers en het bedrijfsleven tot meerwaarde leiden. Die samenwerking is niet altijd eenvoudig. Alleen al omdat gegevens over burgers niet zomaar met iedereen mogen worden gedeeld. Ook het online werken, waar we sinds corona zo aan gewend zijn, helpt niet om bruggen te slaan. Er is echter niet één partij die de oplossing heeft voor energiearmoede. Samenwerken dus!
Ook daadkracht is van groot belang: we moeten zoveel mogelijk meters maken vóór de winter. Er zal dus, op basis van de informatie en de plannen die er zijn, snel begonnen moeten worden met de uitvoering . Al proberend en evaluerend kan er dan aangescherpt worden. Als we dat aandurven, ontstaat daadkracht. Ongetwijfeld zullen er soms fouten worden gemaakt, zal er hulp terechtkomen bij mensen die in het oorspronkelijke plan niet tot de doelgroep behoorden of zal er wellicht af en toe iets op Marktplaats belanden. Deze collateral damage mag het daadkrachtig uitvoeren van de regelingen niet in de weg staan. De individuele uitvoeringsambtenaar mag daar niet op worden afgerekend. Flexibiliteit staat of valt met het vertrouwen van leidinggevenden, college en de gemeenteraad.
Een overzichtelijk hulpaanbod, samenwerking en daadkrachtige uitvoering… Gaat dat lukken? In de gespannen samenleving van vandaag durf ik het antwoord niet te geven. Maar het is wel de weg vooruit.
Ben jij zoekende hoe je de energiearmoede in jouw gemeente kunt bestrijden? En wil je hierover met mij van gedachte wisselen? Vul dan onderstaand formulier in en ik neem op korte termijn contact met je op.
